دانش آموزان عزیز
مطالعه تاریخ همواره از مطالب بحث برانگیز در مدرسه و جامعه بوده است زیرا بیشترین اعمال نظر فرهنگی و بیشترین دروغ را در لابلای این درس میتوان بخورد نسلهای انسانی داد و البته باید عواقب ناهنجار آن را چون کِشته ی خویش دِرو کرد. دانش آموزان بهائی در درس تاریخ همواره چالش های زیادی برای دروغنگاری در تاریخ معاصر ایران داشته اند. تا آنجا که ناچار بوده اند در جلسه امتحان، پاسخ های مربوط به سؤالات غلط در باره دیانتشان را با شناخت یک دوگانگی آشکار پاسخ دهند به این شکل که میدانند مطلب کتاب درسی غلط و دروغ است و اگر این غلط را تکرار نکنند نمره نمی آورند و دیگر اینکه پاسخ درست بدهند و تأکید کنند که مطلب مندرج در کتاب درسی دروغ و خطاست و از خیر این نمره نا مبارک بگذرند. نویسنده محترم این مقاله در بند «د» اشاره ای گذرا و غیر مستقیم به این موضوع کرده است.
کتابهای درسی دانش آموزان ایران مملو از نادرستی و تحریف است عواقب این اقدامات غیر انسانی تأثیرات وخیمی در روح چند نسل کنونی گذاشته و سبب ترویج ناهنجاریها و ضد ارزشهای زیادی شده است که در گزارش پیشین به بخشی از آن اشاره شد.
ورقا در پست های بعدی به برخی از این دروغ پردازی ها و تحریف ها و انعکاس اصل واقعیت های تاریخی اقدام خواهد کرد در حال حاضر با هم این مقاله مفید را می خوانیم که به نیت تشویق دانش آموزان به مطالعه تاریخ تحریر شده است.
http://www.msareh.blogfa.com/post/10
روش های ایجاد انگیزه در دانش آموزان برای مطالعه تاریخ...
پیشگفتار
ایجاد انگیزه و علاقه نسبت به هر درسی از وظایف مهم معلم مربوطه است. نظر به اینکه داشتن حافظه ی تاریخی تأثیر بسیار قدرتمندی در پیشرفت جوامع ایفا می کند و به قول اندیشمندان تاریخ: «ملتی که تاریخ نداند ناچار است اشتباهات گذشتگان را تکرار نماید». با توجه اینکه آشنایی مردم هر جامعه ای با تاریخ از کانال آموزش و پرورش و آن هم از مواد درسی تاریخ و دبیران مربوطه می گذرد، توجه به ایجاد علاقه و انگیزه در دانش آموزان اهمیت حیاتی خود را نشان می دهد. به همین دلیل ارائه راه حل هایی عملی جهت برآوردن این نیاز بسیار ضروری است.
مقدمه
در این مقاله سعی شده است با توجه به تجربه شخصی در امر تدریس درس تاریخ دبیرستان ها راه حل هایی برای ایجاد انگیزه و علاقه به درس تاریخ پیشنهاد شده است. طبیعی است که این مقاله نمی تواند به تنهایی کامل و جامع باشد. بررسی و نقد آن می تواند کمک شایانی در ثروتمند نمودن آن نماید. در اینجا راه حل های ذیل را در معرض قضاوت قرار می دهیم.
الف- تفهیم اهمیت حیاتی درس تاریخ
دبیران خصوصا در شروع سال تحصیلی اهمیت درس تاریخ و نقش آن در کسب حافظه تاریخی جامعه و جلوگیری از تکرار اشتباهات گذشتگان و در نهایت پیشرفت جامعه در ابعاد مختلف را به دانش آموزان تفهیم نمایند.
بیان نمونه هایی از آموزش و پرورش موفق جوامع پیشرفته که اهمیت زیادی به درس تاریخ می دهند می تواند در برآوردن این هدف موثر باشد.
ب- رویکرد پرداختن به زندگی توده های مردم
ب- دبیران با توضیحات ساده و روشنگرانه تاریخ را از قید و بند رویکرد شرح تحولات سیاسی جامعه آزاد سازند و به دانش آموزان بگویند تاریخ واقعی شرح زندگی اکثریت مردم در دوره های مختلف گذشته است. شرح تحولات زندگی کسانی که اسلاف ما بوده اند . اینان عمومأ دامدار و یا کشاورز بوده اند ، عده ای هم پیشه و ر و صنعتگر بوده اند.تاریخ تنها شرح زندگی پادشاهان و جنگاوران و لشکرکشی ها و حتی دولت ها نیست.دلیل روشن آن ضعف و ناتوانی و استبداد زدگی جوامعی است که سابقه ای هزاران ساله از تمدن دولتی دارند. مانند کشورهای عراق کنونی،مصر، پاکستان و به نسبت جوامعی که سابقه تمدنی چند صد ساله ای بیشتر ندارند و اکنون به غول دنیای تولید علم و صنعت و تکنولوزی تبدیل شده اند.
ج- اصلاح و بازنگری در تدوین کتب درس تاریخ
کتاب های درسی تاریخ کمتر به تحولات سیاسی پرداخته و به جای آن زندگی توده های مردم در ابعاد اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی در دوره های مختلف مورد بررسی قرار دهند، تا بدین ترتیب فراگیران ضمن آشنایی با تحولات در ابعاد فوق، از یک سو با روند تکامل زندگی اجتماعی و از سوی دیگر با دستاورد های تمدن بشری آشنا شده وبه تبع آن نسبت به تاریخ گذشته خود بیگانه نشوند.و به این استنتاج نادرست و خطرناک نرسند که تاریخ سراسر دروغ است.
د- بازنگری در امتحانات و شرایط احراز قبولی
شرایطی فراهم شود تا معلم ناچار نشود دانش آموزان را مجبور کند که محتوای کتاب درسی تاریخ را حفظ کنند تا در آزمون پایان سال قبول شوند. به جای آن سعی کنند که دانش آموزان در مسیرحوزه های درک و فهم و تحلیل علمی تاریخ مهارتهایی کسب نمایند از جمله درس روش تحقیق در تاریخ با زبانی ساده با حجمی حدود 10 صفحه در کتب درسی تاریخ دبیرستان گنجانده شود. و دانش آموزان موظف به تهیه یک یا دو مقاله تاریخی با اولویت تاریخ های محلی و بدون کپی برداری از منابع اینترنتی شوند. در این تحقیقات نیز سعی بر آن شود که ابعاد زندگی اجتماعی و اقتصادی و فرهنگ وفولکلور مورد پژوهش قرار گیرد. و نیز تشویق دانش آموزان به مطالعه کتب غیر درسی تاریخ و نوشتن خلاصه آنها و اختصاص بخش مهمی از نمره پایانی به این گونه فعالیتها.
ه- استفاده از تکنولوژی دیجیتالی ورایانه
استفاده از ابزارهای صوتی و تصویری از جمله ویدئو ،پروژکتور و رایانه، نرم افزارها و ارائه فیلمهای تاریخی می تواند از یکنواختی کلاس درس تاریخ بکاهد. اگر همکاران بتوانند به کمک سازمان آموزش و پرورش صاحب یک رایانه لب تاب شخصی شوند این بخش از هدف بهتر برآورده می شود. زیرا کوچک و کم حجم است و در هر جلسه ای که دبیر بخواهد سریعأ می تواند در کلاس مورد استفاده قرار دهد.( نگارنده شخصاً مورد اخیر را آزموده است.)
و- استفاده از اشیاء قدیمی
تهیه مجموعه ای از اشیائ قدیمی به کمک دانش آموزان همه کلاسها و قرار دادن آنها در یک جعبه و استفاده از آن در کلاس جهت روشن نمودن بخشی از تاریخ جامعه می تواند به یادگیری بهتر و با ماندگاری بیشتر کمک کند و دسترسی به بخشی را تاریخ را برای دانش آموزان ملموس کند. این کار باعث خواهد شد تاریخ از حالت انتزاعی و ذهنی خارج شده و برای دانش آموزان شکلی ملموس و عینی پیدا کند .اشیائ جمع آوری شده باید مشخص شده و در اختیار دبیرستان و دبیر مربوطه قرار گیرد و در سالهای آتی نیز به تعداد آنها افزوده شود . در صورتی که اشیائ به حد نسبی رسید ، بخشی از یک اتاق دبیرستان به آن اختصاص یابد. اشیائ جمع آوری شده می تواند شامل موارد ذیل باشد:
1- لوازم آشپزخانه مانند انواع ظروف و کاسه و بشقاب و قاشق.
2- وسایل مبادلات،مانند انواع سکه ها و اسکناس های سده اخیر که هنوز در دسترس مردم قرار دارند.
3- لوازم آرایش سنتی که معمولاً تا 30-40 سال قبل توسط مادربزرگان دانش آموزان کنونی مورد استفاده قرار می گرفتند و اکنون در صندوق های فراموش شده این مادربزرگان بلااستفاده مانده اند.
4- ابزارهای روشن کردن آتش در گذشته،مانند فندک نفتی که تا 40- 30 سال پیش رواج داشت